
Base
Kiko ta base?
Base tambe yamá crack ta un derivado for di kokaina. Kokaina ta un droga ku ta bin den un puiru blanku ku ta ser inhalá via di nanishi. Base ta mes un droga pero esaki ta ser humá. Pa e kokaina por bira base e ta pasa dor di un proseso di preparashon. Kokaina ta wòrdu mesklá ku awa, amoniak i bikarbonato di sodio. Despues e produkto ta wòrdu filtrá i loke keda ta crackòf base. Base ta bira huma na 90oC i e ora ei si bo por hum’é. Hopi biaha durante e proseso pa traha base, e persona ta hinka otro kímikonan aden ku ta hopi dañino pa bo seleber i bo órganonan. Esakinan por ta supstan- sianan manera: aceton, gasolin, zür i diferente otro ásido; manera por ehèm- pel esun di bateria di outo.
Kon e ta wòrdu usa?
Base ta wòrdu usa via di un pipa, kuchara òf riba papel di aluminio. E persona ta hinka e base den un pipa, e ta keinta e pipa i inhalá e produkto via di e pipa. Òf e persona ta pone un pida base riba un papel di aluminio anto keinta e produkto bou di e papel aluminio ku un lighter. E base ta evap- orá i e huma ta wòrdu inhalá, via un pipa.
Efekto físko di base
Efekto di base i kokaina den bo kurpa ta meskos. Pero ora bo inhalá kokaina promé e mester bai e kurason i despues e ta bai den e pulmon. En kambio ora e persona huma e base, den un biaha un kantidat di sup- stansha ta yega na e seleber i e ta hasi un efekto inmediato. E persona ta sinti e efekto di e base despues di 7 pa 10 sekònde ku el a inhal’é. Dor di esei efekto di base ta hopi mas fuerte i e riesgonan dor di uso di base ta mas haltu kompará ku kokaina. Base meskos ku kokaina ta okashoná konsekuensha den e kurason, depreshon i pèrdida di peso. Usadó di baseno ta sinti ora nan ta kansa anto nan ta sigui usa konstantemente te pasa nan límite. Nan ta sigui usa te ora nan ta totalmente agotá.
Efekto mental di base
Base ta oumentá e dopamina den e seleber. Dopamina ta un “neurotrans- mitter’ den nos seleber ku ta sòru di aktivá e sistema di plaser. P’esei e per- sona ku ta sinti un efekto di high ora e usa base. E dependensia mental ta hopi fuerte. Ora e efekto di base baha despues di 5 minüt, e persona ta sinti’é asina malu ku e ta bai usa mesora pa e skapa for di e sentimentu malu aki.
Adikshon na base
Uso di base ta adiktivo. Banda di heroina i nikotina, base ta un di e supstan- shanan mas adiktivo. E high ta inmediato i hopi plasentero pero su durashon ta poko. Dor ku su efekto ta dura asina kòrtiku e usadó ta kai den un crashhopi lihé, anto e usadó ke usa mes ora i tras di otro.
Toleransia
Toreransia ta na momentu ku e persona kustumá ku e droga i e mester usa un kantidat mas haltu pa alkansá e mesun efekto ku e promé biaha. E per- sona ku ta usa base, ta sinti toleransia agudo. E promé dósis ta produsí un sensashon di plaser intenso, pero e efektonan di esaki ta bira ménos ora e usa di dos biaha. E persona ke sinti e mes un efekto i ta p’esei e mester usa un kantidat mas haltu di base.
Síntoma di apstinensia
Depreshon fuerte, doló, kansansio, debilidat i mal soño ta e síntomanan ku e persona ta keda sinti durante hopi tempu. Den e periodo aki e persona ta sinti un deseo fuerte pa usa base.
“Overdosis”
E uso di base por hiba un persona na overdosis. I esaki lo por resultá fatal. E motibunan ku un hende por fayesé ta dor di:
1. E uso di base ta sera bo ardunan i arterianan, bo preshon di sanger ta subi dor. Esaki por okashoná un atake selebral i atake di kurason.
2. Depreshon di respirashon.
3. Atakenan elíptiko. Esakinan por ta un tras di otro i dor di esaki e por kousa morto.
Efektonan riba termino largu
E efektonan ta meskos ku na kokaina pero e riesgo ta mas grandi ora bo usabase. Banda di okashoná adikshon, e persona lo tin e siguiente konsekuenshanan:
• Pulmon
Base ta iritá i daña garganta i pulmon. Usadónan di base hopi biaha tin doló den pechu. Nan ta tosa hopi i tin doló di garganta. Tin biaha esaki ta kombiná ku un sleim kolo maron òf pretu. E funshon di e pulmon ta bai atras i nan por haña bronkítis króniko. E dañonan di pulmon ta bira tin biaha asina grave ku e no ta rekuperá.
• Baha di peso
Base ta baha e gana di kome. E kurpa ta pèrdè peso i e usadó ta keda hopi kansá.
• Problema pa drumi
Usadó di base tin hopi problema pa drumi i kansansio króniko.
• Kueru
Usadó di base tin problema ku lepnan ta bira hopi seku ku por kibra i nan stèm ta bai atras. Esaki dor di ku e base ta dof e garganta. Tambe nan por haña kimá den nan kara dor ku e huma di base ku ta bai den nan kara.
• Problema mental
Tin un riesgo haltu ku usadó di base ta bira paranoia, e ta sufri di miedu i depreshon.